El Greco, Panamarenko &Co

Eindelijk waag ik mij nog eens aan een kunstzinnige bijdrage.
't Is lang geleden, maar het bezoek aan het Prado van vorige week heeft weer een en ander aangewakkerd en losgeschud. Nog maar net terug van onze Spaanse escapade hoorde ik een aankondiging op de radio voor een tentoonstelling met werken van El Greco in de Bozar. Vooral de apostelenreeks waar men het telkens weer over heeft is de moeite waard. Ik kan het weten, want twee zomers geleden passeerden wij langs Toledo en brachten er een bezoek aan de Casa del Greco. De vele grote en vooral donkere schilderingen van bekende en hooggeachte individuen leidden daar op het einde van de rondgang naar een verrassend veelkleurige apotheose: een lange rij doeken waarop de 12 apostelen een voor een in multicolor ten tonele worden gevoerd.

Uit mijn esthetica-lessen had ik vooral de donkerte en de langgerekte figuren in zijn schilderijen onthouden en het feit dat men Δομήνικος Θεοτοκόπουλος gemakkelijkheidshalve "de Griek" noemde. De ontmoeting met de reeks fleurig geportreteerde volgelingen van Christus was dan ook een onverwachte maar tevens aangename gebeurtenis die mij als amateuristisch kunstkijkertje toch weer een stap vooruit bracht.
Vorige week was er dan een nieuwe confrontatie met een behoorlijk uitgebreide selectie uit zijn oeuvre in de afdeling Spaanse schilders van het Prado. Hier trof mij vooral een tafereel dat in zijn bescheidenheid eerder als exceptioneel in het werk van El Greco moet beschouwd worden, en misschien wel een oefening is in het gebruik van licht en een beetje kleur als voorbereiding op zijn latere apostelenparade die als zijn artistiek testament de kunstgeschiedenis is ingegaan.

In dit geval is deze fotografische weergave maar een flauw afkooksel van het lichteffect in het echte schilderij.
Liefhebbers kunnen natuurlijk ter plekke gaan genieten:
Madrid, Prado, eerste verdieping zaal 18... of was het 18A?
Diezelfde kunstliefhebbers zullen wel gehoord, gelezen of gezien hebben dat Panamarenko vandaag zeventig jaar wordt.
Als kunstenaar, ingenieur, fysicus, uitvinder en visionair heeft hij uitzonderlijk onderzoek gevoerd naar begrippen als ruimte, beweging, vlucht, energie en de zwaartekracht. Hij is dan ook niet in het smalle schuifje van "de kunst" te klasseren...

Panama' heeft al vanalles geprobeerd en uitgevonden, en zal dat hopelijk nog wel een hele poos blijven doen.
Tot heel het SMAK er vol mee staat??
"Gelukkige verjaardag, en da' w' er nog veel meuge meuge..!"
Het afsluiterke komt vandaag uit de Académie de Grenoble. Toevallig gevonden tijdens het surfen naar Panamarenko & Co. Dan kom je ook uit op denkpistes en bij realisaties die door zijn werk werden beïnvloed, zoals deze "approche poétique de la géométrie" uit het programma VORMEN IN DE RUIMTE...

Waar blijven ze het halen??
Maar mooi is het wel!

Marco Plo